
W 2020 roku we współpracy z Uniwersytetem Medycznym w Białymstoku – dzięki zdobytemu grantowi z Europejskiego Funduszu Programu Regionalnego – zespół dr hab. Arkadiusza Surażyńskiego przeprowadził badania laboratoryjne in vitro z wykorzystaniem komórek nowotworów żołądka, sutka i jelita grubego oraz komórek prawidłowych fibroblastów skóry ludzkiej. Badania dowiodły, że składniki zawarte w olejku CBD wykazują synergiczne działanie i upośledzają podziały komórek nowotworowych oraz inicjują w nich proces apoptozy (kontrolowanej śmierci komórki). Co istotne, antyoksydanty w postaci selenu i witaminy D3 chronią równocześnie komórki prawidłowe.
Tak powstał FENOMEN – produkt, który zawiera olejek CBD o stężeniu 30%, witaminę D3 i selen
Wyniki przytoczonych badań zostały opublikowane w raporcie “Ocena wpływu oraz molekularnego mechanizmu zastosowania oleju kannabinoidowego (CBD), selenu oraz witaminy D3 na proces przeżywalności w komórkach prawidłowych i wybranych komórkach nowotworowych”
Najnowsze badania in vitro oraz in vivo udowodniły, że leczenie kannabinoidami było skuteczne w różnych typach nowotworów (prostaty, trzustki, piersi, dwunastnicy i innych). W obecnej chwili prowadzone są badania kliniczne u pacjentów z glejakiem mózgu, w przypadku których wdrożono terapie kannabinoidami, a ich wyniki są bardzo obiecujące. Mechanizm przeciwnowotworowego działania tych substancji związany jest z wieloma aspektami. Prowadzi do zahamowania wzrostu guza, zmniejszenia przeżywalności oraz inwazyjności komórek nowotworowych, indukcji apoptozy bądź autofagii, jak również do zaburzeń oksydo-redukcujnych w komórkach patologicznych, czego konsekwencję stanowi śmierć komórkowa. Plejotropowe działanie kannabinoidów związane jest z pobudzeniem specyficznych receptorów CB1/CB2, a efekty molekularne zaangażowane w zmianę metabolizmu komórki nowotworowej wynikają przede wszystkim z zaburzeń szlaków przekaźnictwa sygnałowego najważniejszych kinaz (MAPK, Akt, mTOR), zawartości białek p53 czy Atg7 oraz produkcji wolnych rodników tlenowych (ROS) – stanowiących kluczowy element w metabolizmie komórek nowotworowych.
Inną istotną substancją wykorzystywaną w prewencji nowotworów jest selen (Se). Pierwiastek ten odgrywa ważną rolę w zapobieganiu powstawaniu nowotworów z uwagi na swoje właściwości naprawy DNA, aktywacji programowanej śmierci komórki oraz regulacji układu endokrynnego, immunologicznego, jak również innych mechanizmów, włącznie z właściwościami antyoksydacyjnymi. Badania epidemiologiczne sugerują odwrotną zależność między poziomem selenu w organizmie a ryzykiem wystąpienia nowotworu jelita grubego, prostaty, płuca, pęcherza, skóry, przełyku oraz żołądka. Z danych wynika, iż w grupie osób o najwyższym spożyciu selenu stwierdzono niższe o 31% ryzyko zachorowania na nowotwory oraz niższe o 45% ryzyko zgonu z powodu choroby nowotworowej. Selen jest kofaktorem licznych enzymów antyoksydacyjnych zwanych selenoproteinami, do których zaliczamy peroksydazę glutationową czy reduktazę tioredoksyny-1. Istnieje szereg badań in vitro wskazujących, że selenoproteiny hamują mobilność komórkową, migrację, działają antyangiogennie, wpływają na proces apoptozy oraz regulują procesy oksydo-redukcyjne w komórkach nowotworowych.
Opisane wyżej substancje wykorzystywane są w prewencji nowotworów, niemniej rezultaty ich działania nie są zadowalające. Substancje te mają wspólne cechy i mechanizmy działania (działanie antyoksydacyjne, proapoptyczne, antyproliferacyjne, antyangiogenne), jednakże wykorzystują różne mechanizmy molekularne w celu osiągnięcia zamierzonego efektu. Dlatego też postanowiono przeprowadzić badania z użyciem oleju kannabinoidowego z walidowaną zawartością kannabidiolu (CBD), selenu oraz witaminy D3 w celu dobrania optymalnego składu oraz stężeń badanych substancji do osiągnięcia skutecznego, synergistycznego, cechującego poszczególne substancje, mechanizmu działania proapoptycznego na komórki nowotworowe (raka żołądka AGS, raka sutka MCF-7 oraz jelita grubego DLD-1) i pozostającego bez wpływu na komórki prawidłowe – fibroblasty skóry ludzkiej.
W badaniach udowodniono, iż CBD zawarty w oleju kannabinoidowym, w zależności od stężenia, upośledza przeżywalność, nasila proces apoptozy, zmniejsza biosyntezę DNA oraz biosyntezę kolagenu w komórkach nowotworowych z funkcjonalnym enzymem POX (AGS, MCF-7, DLD-1). W komórkach prawidłowych (fibroblastach skóry ludzkiej), w których brak jest ekspresji tego enzymu, obserwuje się znaczące ograniczenie efekt CBD. Dodatkowo Zastosowanie Selenu i Witaminy D3 jako antyoksydantów ogranicza inhibicyjny wpływ CBD na badane procesy ale tylko w komórkach prawidłowych. W komórkach nowotworowych efekt ten jest zdecydowanie mniej zauważalny. Proapoptotyczne działanie CBD wynika z molekularnego mechanizmu związanego z aktywacją szlaku PPARγ→p53→POX.
CBD powoduje wzrost reaktywnych form tlenu w komórkach nowotworowych AGS. Zjawisko to nie zachodzi w modelu komórkowym fibroblastów skóry ludzkiej. Plejotropowe proapoptotyczne działanie CBD powiązane jest ze wzrostem ekspresji fosforylowanej formy kinazy p38 należącej do MAP kinaz. Wyniki badań dowiodły, że składniki zawarte w olejku CBD (poprzez swoje działanie proapoptotyczne na komórki nowotworowe) wraz z odpowiednio dobranymi antyoksydantami (wit. D3 i selenem) pozostając nietoksyczne na komórki prawidłowe, mogą w przyszłości stanowić obiecujący kierunek terapii przeciwnowotworowej.

